Lasery w okulistyce zaczęły być wykorzystywane na większą skalę w latach 80. XX wieku. Mało kto wie jednak, że pionierami ich zastosowania w takim kontekście byli Polacy, którzy rozpoczęli badania nad owym zagadnieniem już blisko dwie dekady wcześniej. Obecnie używa się kilku rodzajów laserów okulistycznych, dobór właściwej techniki zależy natomiast od charakteru danej operacji i obszaru oka, na którym jest przeprowadzana.
Lasery excimerowe
Laserowa korekcja wad wzroku jest jednym z najpopularniejszych zabiegów chirurgii okulistycznej, w których stosuje się tę technologię. Jak dowiadujemy się w firmie Poland Optical, która zajmuje się dystrybucją okulistycznych urządzeń laserowych, zarówno krótko-, jak i dalekowzroczność (w zakresie od -13 do +6 dioptrii), a także astygmatyzm niweluje się dzięki użyciu lasera zwanego excimerowym.
Jego wiązką modeluje się w tym przypadku głębokie warstwy rogówki, co polega na kontrolowanym, bardzo precyzyjnym (dokładność do 0,25 mikrometra) niszczeniu komórek odpowiedzialnych za tworzenie nierówności, które zaburzają prawidłowe skupianie się światła na siatkówce. Obrazowo rzecz ujmując, komórki te pod wpływem wysokoskoncentrowanej energii wiązki laserowej odparowują, ich ewentualne drobne pozostałości są zaś następnie rozpuszczane przez obecne w organizmie enzymy. Cała procedura trwa zaledwie kilkanaście minut, efekty jej przeprowadzenia zauważyć da się natomiast już kolejnego dnia po zabiegu.
Lasery argonowe (zielone)
Do modelowania tkanek w obrębie tylnego odcinka oka wykorzystuje się mające 532 nm długości fali lasery argonowe, zwane również niekiedy zielonymi. Okazują się one niezwykle pomocne w chirurgicznym leczeniu chorób siatkówki, stymulując tworzenie się zrostów, które uniemożliwiają odwarstwianie się tej struktury oka, jak również likwidują jej ewentualne przedarcia.
Lasery zielone znajdują ponadto zastosowanie w leczeniu retinopatii wcześniaczej i cukrzycowej. Niszczy się wówczas przy ich użyciu fragmenty siatkówki niepotrzebnie pobierające tlen i substancje odżywcze. Dzięki temu mogą one zostać skierowane do tej części tkanki, która bardziej ich potrzebuje – a pacjentowi ratuje się w ten sposób wzrok.
Lasery yagowe
Ostatni z podstawowych typów laserów okulistycznych to lasery yagowe. Służą one do leczenia zaćmy i jaskry, a także innych schorzeń w obrębie przedniego odcinka oka. Wiązka lasera pełni w tym przypadku funkcję skalpela, którym usuwa się zmętniałą soczewkę oka, tak by móc w jej miejsce wstawić soczewkę sztuczną (zaćma), lub którym wykonuje się otwory umożliwiające swobodny przepływ cieczy w oku, dzięki czemu obniża się panujące w nim ciśnienie (jaskra).