Transformatory energetyczne używane są w wielu różnych urządzeniach i instalacjach. W elektroenergetyce są one przeznaczone do przetwarzania energii elektrycznej oraz do jej dystrybucji.
Transformator, którego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa transformare oznaczającego przekształcać, jest maszyną elektryczną, której głównym zadaniem jest przenoszenie energii elektrycznej prądu przemiennego z jednego obwodu elektrycznego do drugiego obwodu elektrycznego. Przemiana odbywa się drogą indukcji oraz z zachowaniem pierwotnej częstotliwości. Jednocześnie zmieniane jest zazwyczaj napięcie elektryczne.
Dzięki transformatorom możliwe jest dokonanie zmiany napięcia w sieci wysokiego napięcia, które w szczególności używane jest do przesyłania energii elektrycznej na większe odległości, na niższe napięcie, które wykorzystywane jest w odbiornikach, na przykład w gospodarstwach domowych. Proces ten odbywa się w stacjach transformatorowych.
Budowa transformatora
Główne elementy, z których składają się transformatory, to stalowy rdzeń oraz uzwojenia, czyli cewki, które produkowane są z aluminium lub z miedzi. Rdzeń tworzy obwód magnetyczny transformatora i jego głównym zadaniem jest przewodzenie strumienia magnetycznego. Rdzeń zbudowany jest z kolumn, na które następnie nawijane są uzwojenie i jarzma stanowiące połączenie pomiędzy kolumnami. Uzwojenia osadzone na kolumnach tworzą obwody elektryczne transformatora.
W transformatorze jedno z uzwojeń, które określane jest mianem pierwotnego, zostaje podłączone go źródła prądu przemiennego, dlatego prąd ten w nim przepływa. Powoduje to powstanie zmiennego pola magnetycznego. Jego zmienny strumień przepływa przez pozostałe cewki, które określane są wtórnymi. Konsekwencją zmiany strumienia pola magnetycznego jest indukcja elekromagnetyczna oraz powstanie napięcia.
Najczęściej używane transformatory to modele olejowe oraz suche, które różnią się pomiędzy sobą zastosowanym elementem izolacyjnym. Transformatory olejowe używane są głównie przy większych mocach, transformatory suche mają mniejsze moce i używane są w miejscach, gdzie ważne jest bezpieczeństwo pożarowe.
